آموزش سیم کشی روکار ساختمان، یکی از بخش‌های مهم در فرآیند نصب سیستم‌های برق‌کشی روکار است که به طور گسترده در ساختمان‌های مسکونی، تجاری و صنعتی مورد استفاده قرار می‌گیرد. این روش سیم‌کشی به دلیل سادگی در اجرا و دسترسی آسان به سیم‌ها برای تعمیر و نگهداری، محبوبیت زیادی دارد.
در سیم کشی روکار، سیم‌ها و کابل‌ها به طور آشکار روی سطح دیوارها، سقف‌ها یا زمین نصب می‌شوند و با استفاده از داکت‌ها و لوله‌های محافظ، از آسیب دیدن و ایجاد اختلال در عملکرد سیستم جلوگیری می‌شود. این روش به ویژه در فضاهایی که نیاز به تغییرات سریع و آسان دارند، مناسب است. در این مقاله، به بررسی مراحل، ابزارها و نکات مهم در آموزش سیم کشی روکار ساختمان پرداخته خواهد شد.
جهت استفاده از فرصت مشاوره رایگان برای انتخاب بهترین محصول با کارشناسان لیام گستر در ارتباط باشید.
سیم کشی روکار
سیم کشی روکار، یکی از روش‌های ساده و کاربردی برای برق‌کشی است که به‌خصوص در مکان‌هایی که امکان برق‌کشی توکار وجود ندارد، استفاده می‌شود. این روش سرعت نصب بالایی داشته و نیازی به تخریب دیوارها یا کف ندارد. با استفاده از تجهیزات همچون داکت و ترانکینگ، می‌توان سیم‌ها را به‌طور مرتب و ایمن پوشاند. همچنین، تعمیرات و تغییرات در سیستم سیم کشی روکار ساختمان به‌سادگی انجام می‌شود. این روش اقتصادی بوده و برای محیط‌های خانگی، اداری و کارگاهی مناسب است.
تجهیزات مورد نیاز سیم کشی روکار
برای انجام سیم کشی روکار، بسته به اینکه شما قصد اضافه کردن کلید، پریز یا سایر تجهیزات را دارید و اینکه این تجهیزات را در چه فاصله‌ای از سقف، دیوار و سایر خروجی‌ها می‌خواهید نصب کنید، ممکن است به هر یک از این ابزارها نیاز پیدا کنید.
کابل
کابل، یکی از اجزای اصلی در سیستم‌های برق‌کشی است که برای انتقال انرژی الکتریکی از یک نقطه به نقطه دیگر استفاده می‌شود. کابل‌ها معمولاً از تعدادی هادی مسی یا آلومینیومی تشکیل می‌شوند که با عایق‌های پلاستیکی یا لاستیکی پوشیده شده‌اند تا از تماس با سایر سطوح و ایجاد اتصال کوتاه جلوگیری کنند. بسته به نوع کاربرد، کابل‌ها در انواع مختلفی مانند: کابل‌های قدرت برای انتقال برق با ولتاژ بالا، کابل‌های شبکه برای انتقال داده‌ها و کابل‌های کنترل برای تنظیم عملکرد دستگاه‌ها تولید می‌شوند.
این کابل‌ها معمولاً با توجه به میزان جریان برق، شرایط محیطی (رطوبت، حرارت یا محیط‌های صنعتی) و نیاز به انعطاف‌پذیری، در انواع مختلف طراحی و تولید می‌شوند. نصب صحیح و استفاده از کابل‌های استاندارد، ایمنی سیستم برق‌کشی را افزایش داده و از بروز مشکلاتی همچون اتصال کوتاه یا آتش‌سوزی جلوگیری می‌کند.
لوله یا داکت
در فرآیند لوله‌گذاری برق، از کانال‌ها یا لوله‌های مخصوص برق استفاده می‌شود که بسته به مکان نصب (داخل یا خارج ساختمان) روش‌های متفاوتی برای اجرا دارند. در فضاهای اداری با حجم کم لوله‌گذاری، معمولاً از داکت‌هایی با سایز ۱.۵ به بالا برای کانال‌کشی استفاده می‌شود که به‌صرفه و کارآمد است.
برای پروژه‌های بزرگ‌تر یا نصب همزمان کابل‌های برق و شبکه در محیط‌های اداری، از داکت‌های ترانکینگ بهره می‌گیرند. این نوع داکت‌ها به دلیل ظرفیت بیشتر و قابلیت جداسازی کابل‌ها، گزینه‌ای مناسب برای سازمان‌دهی سیم‌ها هستند. نصب داکت‌های ترانکینگ به روش‌های مختلف و با توجه به شرایط فضا انجام می‌شود.
برای زیبایی بیشتر، می‌توان این داکت‌ها را با رنگ‌آمیزی یا استفاده از برچسب‌های رنگی متناسب با دکوراسیون فضا تزئین کرد. این اقدام نه‌تنها نمای بهتری به محیط می‌بخشد بلکه به شناسایی آسان‌تر مسیر کابل‌ها نیز کمک می‌کند. رعایت اصول استاندارد در نصب داکت‌ها، علاوه بر زیبایی، موجب افزایش دوام و ایمنی سیستم برق‌کشی می‌شود.
اتصالات
در برق‌کشی روکار، لوله‌ها نقش بسیار مهمی دارند. در این سیستم، تمام اتصالات به‌صورت پیچی انجام می‌شوند و از ابزارهای کمکی مختلف ازجمله: انواع پیچ و مهره، زانویی، سه‌راهی، بوشن و دیگر اتصالات مشابه برای اتصال آن‌ها به یکدیگر استفاده می‌شود.
لوله‌هایی که در سیستم لوله‌کشی روکار استفاده می‌شوند باید با استفاده از ابزارهای مخصوص به‌طور محکم نصب شوند تا از آسیب دیدن آن‌ها جلوگیری شود. در صورتی که برای نصب این لوله‌ها از بست روی سقف یا دیوار استفاده می‌کنید، باید اطمینان حاصل کنید که بست‌ها با استفاده از رول‌پلاک یا پیچ به سطح زیرین خود محکم شوند.
در نصب پیچ‌ها، باید توجه داشت که آن‌ها را در فاصله‌های استاندارد و منظم قرار دهید. همچنین، فاصله هر لوله با دیوار یا سقف در این روش نباید کمتر از ۶ میلی‌متر باشد. برای نصب پیچ‌ها نیز بسته به نوع سطح زیرین، باید از پیچ مناسب استفاده کرد؛ برای سطوح فلزی از پیچ فولادی و برای سطوح چوبی از پیچ مخصوص چوب استفاده کنید.
سینی کابل و نردبان کابل
سینی کابل و نردبان کابل، ابزارهایی برای سازمان‌دهی و حمل کابل‌ها در فضاهای بزرگ هستند. سینی کابل معمولاً از فلز یا پلاستیک مقاوم ساخته می‌شود و به صورت افقی نصب می‌شود که به جلوگیری از آسیب‌های فیزیکی کابل‌ها و تغییر مسیر آن‌ها کمک می‌کند. نردبان کابل برای نگهداری کابل‌ها در ارتفاع و مسیرهای طولانی مناسب است که در محیط‌های صنعتی کاربرد ویژه‌ای دارد. این ابزارها باعث نظم و جلوگیری از مشکلاتی همچون تداخل یا آسیب به کابل‌ها می‌شوند.
لوازم جانبی
لوازم جانبی در سیستم‌های برق‌کشی به تکمیل و بهبود عملکرد سیستم کمک می‌کنند. این قطعات شامل بست‌ها، رول‌پلاک‌ها، چسب‌ها، اتصالات پیچ و مهره‌ای، زانویی‌ها و سه‌راهی‌ها هستند که برای اتصال و پشتیبانی کابل‌ها و لوله‌ها به کار می‌روند. همچنین، کاورهای محافظ و جعبه‌های تقسیم برای مدیریت برق در ساختمان ضروری هستند.
این لوازم جانبی برای نصب ایمن و مرتب سیستم برق‌کشی طراحی شده‌اند و با استفاده از آن‌ها، کابل‌ها و لوله‌ها به‌طور مؤثر ثابت می‌مانند. این لوازم باعث افزایش ایمنی و طول عمر سیستم برق‌کشی می‌شوند.
مراحل سیم کشی روکار
برق کشی روکار ساختمان، ممکن است برای برخی یادآور سیم‌های آویزان و نامنظم باشد، اما با استفاده از داکت‌ها و قرار دادن سیم‌ها در آن‌ها، می‌توان نظم و زیبایی را به فضا بخشید. این روش به‌ویژه در مکان‌هایی که امکان برق‌کشی توکار وجود ندارد، مفید است.
برای اجرای سیم کشی روکار ساختمان، بعد از تهیه نقشه دقیق ساختمان مراحل زیر را دنبال کنید:
آماده سازی سطح
آماده‌سازی سطح، یکی از مراحل کلیدی در نصب سیستم‌های برق‌کشی است که به منظور تضمین نصب ایمن و پایدار تجهیزات انجام می‌شود. این مرحله شامل تمیز کردن، تراز کردن و آماده کردن سطوحی است که قرار است داکت‌ها، لوله‌ها، جعبه تقسیم ها (جعبه تقسیم چدنی و جعبه تقسیم گالوانیزه) و دیگر اجزای سیستم برق‌کشی بر روی آن‌ها نصب شوند.
سطح باید از هرگونه گرد و غبار، روغن، رطوبت یا سایر آلودگی‌ها پاک شود تا اتصالات به‌طور محکم و صحیح انجام گیرد. علاوه بر این، در صورتی که نیاز به نصب لوله‌ها یا داکت‌ها بر روی دیوار باشد، باید اطمینان حاصل شود که سطح صاف و تراز است تا از انحراف در نصب و عملکرد ناصحیح سیستم جلوگیری شود. آماده‌سازی صحیح سطح باعث افزایش طول عمر سیستم برق‌کشی و جلوگیری از آسیب‌های احتمالی می‌شود.
نصب داکت، لوله، سینی کابل و نردبان کابل
نصب داکت، لوله، سینی کابل و نردبان کابل، بخش‌های مهمی از برق‌کشی ساختمان هستند که به محافظت و نظم‌دهی سیم‌ها و کابل‌ها کمک می‌کنند. هرکدام از این تجهیزات نقش مهمی در ایمنی و کارایی سیستم برق‌کشی دارند.
داکت‌ها، برای حفاظت از سیم‌ها و کابل‌ها به صورت روکار نصب می‌شوند و معمولاً از PVC یا فلز ساخته می‌شوند. این داکت‌ها آسیب‌های فیزیکی و رطوبت را کاهش داده و به‌راحتی می‌توانند چندین سیم را در خود جای دهند. لوله‌های برق بیشتر در فضاهای مرطوب یا صنعتی استفاده می‌شوند تا از سیم‌ها در برابر آسیب و رطوبت محافظت کنند.
سینی کابل و نردبان کابل، برای انتقال و نگهداری کابل‌ها در فضاهای باز یا مسیرهای طولانی استفاده می‌شوند. سینی کابل معمولاً برای مسیرهای افقی و نردبان کابل برای فضاهای بزرگ یا ارتفاعات به کار می‌روند. این تجهیزات معمولاً از مواد مقاوم در برابر خوردگی ساخته می‌شوند و می‌توان آن‌ها را با رنگ‌های مقاوم یا برچسب‌های رنگی تزئین کرد تا علاوه بر افزایش زیبایی، حفاظت بهتری نیز ارائه دهند.
کابل کشی و نصب سیم
کابل‌کشی و نصب سیم، یکی از مراحل حیاتی در برق‌کشی ساختمان است که نیاز به دقت و رعایت استانداردهای ایمنی دارد. ابتدا، نقشه کابل‌کشی و محل نصب تجهیزات طراحی می‌شود و سپس نوع کابل بر اساس ولتاژ، جریان و شرایط محیطی انتخاب می‌گردد. کابل‌ها باید مقاومت لازم در برابر جریان و عوامل محیطی مانند رطوبت یا حرارت را داشته باشند.
در مرحله بعد، مسیر عبور کابل‌ها مشخص شده و نصب آن‌ها آغاز می‌شود. کابل‌ها در داکت‌ها، لوله‌های برق یا سینی کابل قرار می‌گیرند و با بست‌های استاندارد محکم می‌شوند. اتصالات به کلیدها و پریزها نیز با دقت انجام شده و از عایق‌بندی مناسب برای جلوگیری از خطرات استفاده می‌شود.
در نهایت، سیستم برق‌کشی آزمایش شده تا از عملکرد صحیح و ایمنی کلی اطمینان حاصل شود. این مراحل موجب افزایش ایمنی و طول عمر سیستم برق‌کشی می‌شود.
نصب کلید و پریز ها
در این مرحله، برای اطمینان از نصب دقیق، فاصله عمودی و افقی کلیدها، پریزها و پریزهای کف خواب با استفاده از خط تراز اندازه‌گیری و مشخص می‌شود. این کار از انحراف و بی‌نظمی جلوگیری کرده و نظم بیشتری به نصب می‌بخشد. سپس، مکان دقیق قوطی‌ها با گچ علامت‌گذاری شده و به‌عنوان راهنما برای مراحل بعدی عمل می‌کند.
پس از علامت‌گذاری، قوطی‌ها در مکان‌های مشخص‌شده قرار گرفته و با استفاده از چسب، پیچ و رول‌پلاک یا روش‌های مناسب تثبیت می‌شوند. اطمینان از تراز بودن قوطی‌ها، از جمله پریز کف خواب، برای نصب صحیح تجهیزات نهایی ضروری است.
دقت در این مرحله، از مشکلاتی مانند لق شدن کلیدها و پریزها جلوگیری کرده و به زیبایی و دوام سیستم برق‌کشی کمک می‌کند.
تست و بررسی ایمنی
تست و بررسی ایمنی در برق‌کشی ساختمان، از اهمیت زیادی برخوردار است و باید پس از نصب سیستم برق‌کشی انجام شود. این مرحله شامل بررسی اتصالات، مدارها و تجهیزات برای اطمینان از عملکرد صحیح و جلوگیری از خطرات احتمالی ازجمله: اتصال کوتاه، برق‌گرفتگی یا آتش‌سوزی است. ابزارهای مختلفی مانند دستگاه‌های تست ولتاژ و مقاومت برای ارزیابی ایمنی سیستم استفاده می‌شود. با انجام این آزمایش‌ها، می‌توان اطمینان حاصل کرد که سیستم برق‌کشی به‌طور ایمن و مطابق با استانداردهای لازم عمل می‌کند.
کاور و تمیزکاری سیم کشی ها
برای پوشاندن و زیباسازی سیم کشی روکار ساختمان، تجهیزات متنوعی وجود دارند که هر کدام بسته به محیط و نیاز، کاربرد خاصی دارند.
- ترانکینگ: کانال‌های PVC با ظرفیت بالا که برای محیط‌های اداری و مسکونی مناسب هستند. این تجهیزات قابلیت نصب پریز و حفاظت از سیم‌ها در برابر آب و آتش را دارند.
- داکت: داکت‌ها، این کانال‌های پلاستیکی کوچک، برای پوشاندن سیم‌ها در محیط‌های خانگی گزینه‌ای اقتصادی و ساده‌ای هستند اما مقاومت خاصی در برابر آتش‌سوزی ندارند.
- لوله خرطومی: این لوله‌ها برای محیط‌های صنعتی و کارگاهی استفاده می‌شوند و ظاهر زیبایی ندارند اما برای حفاظت سیم‌ها در برابر عوامل محیطی کارآمد هستند.
- بست کمربندی: ابزاری برای مرتب‌سازی سیم‌ها است که با این بست‌ها می‌توان از آویزان شدن سیم‌ها جلوگیری و نظم بیشتری ایجاد کرد.
- لوله فلکسی: این لوله‌ها شبیه به لوله خرطومی بوده اما از جنس فلزی و مقاوم‌تر که برای محیط‌های صنعتی یا بیرونی ایده‌آل هستند.
- جعبه نظم‌دهنده: برای پوشاندن سه‌راهی‌ها و ترانس‌ها، گزینه‌ای شیک و کاربردی به شمار می‌روند.
استفاده از این تجهیزات نه تنها به زیبایی محیط کمک می‌کند، بلکه ایمنی و عمر سیستم برق‌کشی روکار را افزایش می‌دهد.
نکات ایمنی در سیم کشی روکار
برخی از نکات مهم در برق‌کشی روکار ساختمان که باید به آن‌ها توجه شود عبارتند از:
- فاصله جعبه کلید از کف زمین باید بین ۱۱۰ تا ۱۲۵ سانتی‌متر باشد تا دسترسی آسان و استانداردی داشته باشد.
- پریزها باید در فاصله ۳۰ تا ۳۵ سانتی‌متری از کف زمین نصب شوند تا برای استفاده روزمره مناسب باشند.
- جعبه تقسیم باید در فاصله‌ای بین ۳۰ تا ۴۰ سانتی‌متر از سقف قرار گیرد تا سیم‌ها به‌صورت مرتب و منظم توزیع شوند.
- داکت‌ها باید حداقل ۶ میلی‌متر از دیوار و سقف فاصله داشته باشند تا نصب ایمن و اصولی انجام شود.
- برای اطمینان از محکم بودن داکت‌ها، باید بست‌ها با پیچ و رول‌پلاک در فاصله‌های مناسب از یکدیگر نصب شوند. همچنین، نوع پیچ باید متناسب با جنس دیوار باشد.
- در مواردی که سیم‌ها از داخل لوله‌های فولادی سیاه عبور داده می‌شوند، لازم است این لوله‌ها و قطعاتی مانند جعبه تقسیم که در معرض زنگ‌زدگی هستند، با ضد زنگ و رنگ پوشش داده شوند تا در برابر آب و رطوبت مقاوم شوند.
رعایت این نکات، ایمنی و طول عمر سیستم برق‌کشی را تضمین می‌کند.
کلام آخر
در پایان، سیم کشی روکار ساختمان به دلیل مزایای بسیاری چون سهولت در نصب، دسترسی آسان برای تعمیرات و هزینه‌کمتر، گزینه‌ای کاربردی و مقرون به‌صرفه برای پروژه‌های ساختمانی است. استفاده از تجهیزات استاندارد و رعایت نکات فنی در این فرآیند، نصب سیستم را به‌طور ایمن و مؤثر ممکن می‌سازد. کمپانی لیام گستر نیز با ارائه محصولات با کیفیت، کمک شایانی به نصب صحیح و ایمن سیم کشی روکار می‌کند. امیدواریم این مقاله به شما کمک کرده باشد تا درک بهتری از مراحل و اصول سیم کشی روکار ساختمان پیدا کنید.
